जन्माला आल्यावर आपल्या बाळाला नवजात अततदक्षता काळजीची (निओिॅटल इंटेन्सिव्ह केअरची) गरज भािण्याची कारणे

अकाली जन्माला येणे

अकाली जन्म घेणे म्हणजे गर्भधारणेचे 37 आठवडे पूर्ण होण्याआधी बाळ जन्माला येणे. अकाली जन्माला आलेल्या बाळांना एन.आय.सी.यू मध्ये ठेवून काळजी घेण्याची गरज भासू शकते कारण त्यांचे अवयव पूर्णपणे वाढलेले नसतात आणि त्यांना कार्य करता येत नसते. त्यांना दूध पिणे, श्वास घेणे आणि त्यांच्या शरीराचे तापमान नियंत्रित करणे, या क्रिया करण्यास त्रास होऊ शकतो. अकाली जन्माला आलेल्या बाळांना एन.आय.सी.यू मधील इन्क्युबेटर मध्ये ठेवले जाते आणि येथे त्यांना ऑक्सिजन उपचार (थेरपी) देण्यास, खाण्यास (दूध पिण्यास) मदत करता यावी म्हणून आणि त्यांचे अवयव विकसित होऊन सामान्यपणे कार्य करण्यास मदत करण्यासाठी औषधांसह विशेष काळजी घेतली जाते.

जन्माला येताना वजन कमी असणे

कमी वजनाची बाळं म्हणजे अशी बाळं ज्यांचे जन्माला आल्यावर 2.4 किलोच्या आत वजन भरते. या बाळांना एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन काळजी घेण्याची गरज भासू शकते कारण त्यांना श्वास घेण्यास त्रास होऊ शकतो, त्यांना त्यांच्या शरीराचे तापमान नियमित करता येत नसते आणि अशक्त असल्याने स्वतःहून दूध पिता येत नसते. इनक्यूबेटर मध्ये ठेवणे (इनक्यूबेटर सपोर्ट), दूध पाजणे आणि वजन वाढून शारीरिक विकासास मदत करण्यासाठी औषधे देणे, अशा गोष्टी करून एन.आय.सी.यू मध्ये कमी वजनाच्या बाळांची खास काळजी घेतली जाते व त्यांच्यावर उपचार केले जातात (त्यांना थेरपी दिली जाते).

जन्माशी संबंधित समस्या असणे

कधीकधी जन्माला येताना नवजात बाळाला त्रास झाल्याने एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन त्याची काळजी घ्यावी लागू शकते. गर्भसंबंधी त्रास, मेकोनियम गिळणे आणि प्रसूतीच्या वेळी आघात/इजा होणे, या काही सामान्य जन्माला येतानाच्या समस्या आहेत ज्यांना एन.आय.सी.यू उपचारांची गरज भासू शकते. प्रसूतीदरम्यान आणि जन्माला आल्यावर बाळाचा ऑक्सिजन पुरवठा बिघडला तर त्याला गर्भसंबंधी त्रास म्हणतात. नवजात बाळाने जन्माच्या वेळी मेकोनियम (बाळाची पहिली विष्ठा) गिळले तर त्याला मेकोनियम गिळणे म्हणतात आणि असे झाले तर बाळाला श्वासोच्छवासाची समस्या होऊ शकते आणि त्याच्या फुफ्फुसांना त्रास होऊ शकतो. डोक्याला इजा होणे किंवा मज्जातंतूला त्रास होणे, अशा जन्माच्या वेळेच्या जटिल परिस्थिती भोगणाऱ्या नवजात बाळावर लक्ष ठेवण्यासाठी व त्याच्यावर उपचार करण्यासाठी त्याला एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन काळजी घेण्याची सुद्धा गरज लागू शकते.

संसर्ग

कोणत्याही इंफेक्शनच्या प्रकरणात नवजात बाळांच्या कोरड्या लवचिकीची देखरेख करणे आणि त्यांना नियमित वैद्यकीय संदर्भ प्रदान करणे NICU (न्यूनतम इंटेंसिव केअर युनिट) मध्ये आवश्यक आहे. नवजात बाळांना पूर्णपणे अपशिष्ट झालेला आपला प्रतिरक्षण प्रणाली असता, त्यामुळे त्यांची संघटना इंफेक्शनच्या धोरणांसाठी अतिसंवेदनशील असते. सेप्सिस, मेनिंजाइटिस, आणि न्यूमोनिया यांसारख्या आम आजारांसाठी NICU मध्ये उपचार आवश्यक होऊ शकतात. NICU मध्ये, इंफेक्शन जप्त झालेल्या बाळांना इंट्रावेनस (वेनांतरित) तंतूंच्या तंत्रात्री आणि औषधे दिली जातात, आणि इंफेक्शनचा उपचार करण्यासाठी विशेषज्ञ देखभाल आणि थेरपी दिली जातात ज्यामुळे इंफेक्शनची चिकित्सा केली जाते आणि आणखी संघटनांची रुग्णालयात रोख केली जाते.

जन्मजात दोष

कधीकधी जन्माच्या वेळी बाळाला जन्मजात दोष असू शकतात आणि म्हणूनच एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन काळजी घ्यावी लागू शकते. जन्मजात अपंगत्व बाळाच्या जन्माच्या वेळी असलेल्या त्याच्या आरोग्यावर आणि विकासावर परिणाम करू शकते. हृदयविकार, क्रोमोसोमशी संबंधित विकृती आणि न्यूरल ट्यूब विसंगती यासारख्या परिस्थिती काही सर्वत्र पहायला मिळणारे जन्मजात रोग आहेत ज्यामुळे बाळांना एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन काळजी घेण्याची गरज लागू शकते. नवजात अतिदक्षता विभागात (निओनॅटल इंटेन्सिव्ह केअर मध्ये) (एन.आय.सी.यू मध्ये) जन्मजात दोष असलेल्या बाळांना त्यांच्या स्थितीवर नियंत्रण ठेवता यावे म्हणून व जटिल अवस्था टाळता याव्यात म्हणून त्यांच्यावर शस्त्रक्रिया करणे, त्यांना औषधे देणे आणि त्यांची देखरेख करणे, यासारखी विशेष वैद्यकीय मदत आणि उपचार (थेरपी) केले जातात.

कावीळ

शरीरात प्रमाणाबाहेर बिलीरुबिन (एक टाकाऊ पदार्थ) तयार झाल्यावर कावीळ होऊ शकते. कावीळ झाली की बाळाची त्वचा आणि डोळे पिवळे पडतात. कावीळ बऱ्याचदा सौम्य स्वरूपाची असते आणि बाळ त्यातून स्वतःहून बरे होते, परंतु यामुळे कधीकधी अडचणी उद्भवू शकतात आणि एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन उपचार करावे लागू शकतात. नवजात अतिदक्षता विभागात (निओनॅटल इंटेन्सिव्ह केअर मध्ये) (एन.आय.सी.यू मध्ये) कावीळ झालेल्या बाळांना फोटोथेरपी (लाइट थेरपी) देऊन, आय.व्ही मधून द्रव पदार्थ देऊन आणि त्यांची देखरेख करून त्यांच्यावर विशेष लक्ष ठेवले जाते आणि त्यांच्यावर उपचार केले जातात. असे केल्याने त्यांची बिलीरुबिनची पातळी नियंत्रित केली जाते आणि समस्या टाळल्या जातात.

थोडक्यात सांगायचे झाले तर, बाळ जन्माला आल्यावर त्याला एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन त्याची काळजी घेण्याची अनेक कारणे असतात. अकाली जन्माला येणे, जन्माला येताना वजन कमी असणे, जन्माशी संबंधित समस्या असणे, संसर्ग, जन्मजात दोष कावीळ हे उद्भवणाऱ्यांपैकी काही आहेत. बाळाच्या गरजांवर लक्ष ठेवण्यासाठी, उपचार करण्यासाठी आणि त्याला आधार देण्यासाठी अहोरात्र काम करणारे विशेष प्रशिक्षण घेतलेले आरोग्य सेवा तज्ञ एन.आय.सी.यू मध्ये काळजी पुरवत असतात. हे लक्षात ठेवणे महत्वाचे आहे की, एन.आय.सी.यू मध्ये ठेऊन काळजी घेण्याचा विचार सुद्धा पालकांना भीतीदायक वाटू शकतो, पण शेवटी, हा विलक्षण दृष्टीकोन ठेवला तर बाळाला समृद्ध होण्यास आणि त्याचा भक्कम विकास होण्यास मदत करण्यासाठी उपलब्ध असलेली सर्वोत्तम काळजी आणि उपचार त्याला दिले जातील याची हमी मिळते. या दरम्यान, पालकांनी न घाबरता प्रश्न विचारावेत किंवा त्यांच्या आरोग्य सेवा कार्यसंघाकडून मदतीसाठी विनंती करावी. मुंबईतील एन.आय.सी.यू केंद्रात नवजात बाळांना त्यांच्या आरोग्याच्या समस्यांवर मात करून योग्य काळजी आणि उपचार मिळवून एक स्वस्थ, फलदायी आयुष्य घालवता येईल.